Թեման.Ներածություն:Անհավասարաչափ շարժում:Միջին արագություն
Լաբորատորիայում
Հաշվարկման մարմին:Շարժման և դադարի հարաբերականությունը
Առաջադրված են մի քանի փորձեր,որոնց կատարման ընթացքում պարզաբանվում և քննարկվում են՝
1.Ի՞նչ է մեխանիկական շարժումը
Ժամանակի ընթացքում մարմնի դիրքի փոփոխությունն այլ մարմինների նկատմամբ կոչվում է մեխանիկական շարժում:
2.Մեխանիկայի ո՞ր բաժինն են անվանում կինեմատիկա
կինեմատիկան դա մեխանիկական շարժման առաջին բաժինն է, գոյություն ունի կինեմատիկա, դինամիկա, ստածիկա և հոծ միջավայրի ֆիզիկա։
3.Ի՞նչն են անվանում նյութական կետ
Այն մարմինը,որի չափերը տվյալ պայմաններում կարելի է անտեսել կոչվում է նյութական կետ:
4.Ի՞նչն են անվանում շարժման հետագիծ(թվարկել տեսակները )
Երբ շարժումից հետո դու կամ ինչոր իր թողնում է հետքոր։ Օրինակ՝ երբ ինքնաթիռը գնում է , և հետևից հետք է թողնում, կամ դու քայլելիս մտնում են ներկի մեջ և քեզանից հետո թողնում ես հետագիծ։
5.Ի՞նչն են անվանում մարմնի անցած ճանապարհ
Երբ մարմինը մի կետից անցնում է մյուս կետ, և հասնում է տեղ, դա կոչվում է անցած ճանապարհ։
6.Ինչո՞վ է տարբերվում հետագիծը մարմնի անցած ճանապարհից:
Հետագիծը ու ճանապարհը նույն է։ Դու անցնում ես նույն ճանապարհը առանց քեզանից հետո հետքեր թողնելով։ և անցնում ես ճանապարհ հետքեր ծողնելով որը կոչվում է հետագիծ։
7.Ո՞ր շարժումն են անվանում հավասարաչափ և որը ՝անհավասարաչափ:
հավասարաչափ են կոչվում այն շարժումը, որի ժամանկա դու ամբողջ անցած ճանապարհը անցնում են նույն արագությամբ։ Անհավասարաչափ է կոչվում այն շարժումը որի ընթացքում, դու ճանապարհը անցնելիս փոխում ենս քո արագությունը։
8.Ո՞ր մարմինն են անվանում հաշվարկման մարմին
Հավասարաչափ շարժման արագություն(V) կոչվում է այն ֆիզիկական մեծությունը, որը հավասար է կամայական ժամանակամիջոցում մարմնի անցած ճանապարհի(S) և այդ ժամանակամիջոցի(t) հարաբերությանը: Այն ֆիզիկական մեծությունը, որը հավասար է մարմնի հետագծի որևէ տեղամասի երկարության և այդ տեղամասն անցնելու ժամանակի հարաբերությանը, կոչվում է փոփոխական շարժման միջին արագություն այդ տեղամասում:
9.Ո՞ր շարժումն է կոչվում անհավասարաչափ:Բերել օրինակներ
Անհավասարաչափ շարժում է՝ երբ դու ճանապարհը անցնելիս մեկ դանդաղ ես քայլում մեկ արագ մեկ կանգնում ես, այսինքն արագություն ես փոխում, նաև անհավասարաչափ է կոչվում այն շարժումը, որի ժամանակ քո ընտրած ուղին , գիծը ուղիղ չի լինում։
10.Սահմանել անհավասարաչափ շարժման միջին արագություն:
Անհավասարաչափ շարժում է՝ երբ դու ճանապարհը անցնելիս մեկ դանդաղ ես քայլում մեկ արագ մեկ կանգնում ես, այսինքն արագություն ես փոխում, նաև անհավասարաչափ է կոչվում այն շարժումը, որի ժամանակ քո ընտրած ուղին , գիծը ուղիղ չի լինում։
11.Գրել միջին արագության բանաձևը
V միջ.=S/t
12.Ի՞նչ ֆիզիկական իմաստ ունի անհավասարաչափ շարժման միջին արագությունը
Հենց այդ հավասարաչափ արագությունն էլ բացահայտում է միջին արագության իմաստը:
13.Ի՞նչ է ակնթարթային արագությունը
Անհավասարաչափ շարժման ակնթարթային արագության մասին խոսելիս սովորաբար «ակնթարթային» բառը հատուկ չեն նշում: Միջին արագության մասին խոսելիս «միջին» բառը միշտ նշում են հատուկ, իսկ երբ պարզապես ասում են «արագություն», հասկանում են ակնթարթային արագությունը:
Լրացուցիչ առաջադրանք
Չափեք ձեր քայլի միջին երկարությունը և որոշեք տնից մինչև մոտակա կանգառը ձեր անցած ճանապարհը:
1.Որքան ժամանակում սահնակը,շարժումն սկսելով դադարի վիճակից ,կանցնի 72մ ճանապարհ,եթե շարժվումէհաստատուն`4մ/վ:
S = 72մ
V = 4մ/վ
t – ?
t = 72մ * 4մ/վ = 288մ/վ
2.Ավտոնեքենան դուրս գալով կանգառից,10վ-ում անցնւմ է 400մ ճանապարհ:Մեքենայի շարժումը համարելով հավասարաչափ արագացող`որոշեք այդ շարժման արագացումը և մեքենայի վերջնական արագությունը:
S = 400մ
t = 10վ
V – ? a – ?
V = 400մ/10վ = 40մ/վ a = V/t = 40մ/վ /10վ = 4մ/վ